AI Disruption

เรากำลังเดินหน้าไปสู่สังคมที่มีคนไม่กี่คนเป็นเจ้าของ AI ที่กินรวบทุกอย่าง มีคนจำนวนน้อยที่ใช้ประโยชน์จาก AI เพื่อให้ตัวเองยังมีงานทำอยู่ได้ และมีคนจำนวนมากที่ไม่มีงานให้ทำ เพราะ AI ทำแทนได้หมด

ลองนึกภาพว่าถ้ารถขับเคลื่อนอัตโนมัติสามารถใช้งานได้จริงบนท้องถนน อาชีพอะไรจะหายไปบ้าง? คนขับแท็กซี่ คนส่งพัสดุ คนส่งอาหาร คนขับรถบรรทุก ฯลฯ รวมๆ น่าจะหลักแสนคน แล้วเราจะให้พวกเขาเปลี่ยนไปทำอาชีพอะไร?

นี่แค่วงการคมนาคมขนส่งนะ แล้ววงการอื่นๆ อีกล่ะ อย่างตอนนี้คนทำงาน Graphics ก็หนาวๆ ร้อนๆ กันแล้วใช่มั้ย เดิมในบริษัทมี 10 คน อนาคตอาจจะเหลือแค่ 2 คนที่เขียน Prompt เก่ง แล้วอีก 8 คนจะไปทำอะไรดีล่ะ?

กว่าเครื่องจักรไอน้ำ ไฟฟ้า จะยึดครองโลก ใช้เวลาหลายสิบปี ทำให้มนุษย์ยังพอปรับตัวได้ คนที่เคยทอผ้าด้วยมือแล้วต้องตกงานเพราะเครื่องจักร เขายังพอเปลี่ยนไปทำอย่างอื่นที่เครื่องจักรทำไม่ได้ พอถึงรุ่นลูกก็ไม่ให้เรียนทอผ้าแล้ว ไปเรียนซ่อมเครื่องจักรดีกว่า

แต่ AI จะยึดครองโลกเร็วมาก อาจแค่ไม่กี่ปี มนุษย์ปรับตัวไม่ทันแน่นอน จะเกิดชนชั้นไร้ประโยชน์เป็นจำนวนมาก คนหนุ่มสาวที่เรียนจบมาไม่กี่ปี จะพบว่าทักษะที่เรียนมาไม่มีประโยชน์แล้ว เขาควรทำยังไง? ควรฝึกใช้งาน AI? โลกเราต้องการแรงงานที่ใช้ AI เป็นจำนวนมากขนาดนั้นเลยหรือ?

พอนึกภาพว่าในอีกไม่กี่ปี สังคมเราจะเต็มไปด้วยคนหนุ่มสาวที่ไม่มีงานทำเป็นจำนวนมาก ก็ชวนให้รู้สึกวิตกจริงๆ

หลายปีที่ผ่านมา มีคำว่า Digital Transformation คือการเปลี่ยนองค์กรให้เป็นดิจิทัล ฝึกพนักงานให้มีทักษะด้านดิจิทัล

ผลกระทบของ AI ที่มีต่อสังคมในอนาคต ควรถูกยกระดับเป็นวาระแห่งชาติ เช่นเดียวกับ Soft Power

เราเพิ่งมาจริงจังเรื่อง Soft Power กันช่วงนี้ ขณะที่เกาหลีใต้ทำมา 20 ปีแล้ว

ส่วนเรื่อง AI นี่เป็นของใหม่ (ที่ไม่ใหม่สำหรับอเมริกาและจีน) ยังไม่ค่อยมีประเทศไหนที่ยกเป็นวาระแห่งชาติ เราควรเริ่มตระหนักและจริงจังกับมันตอนนี้เลย

เราควรจะเป็นประเทศผู้สร้าง AI มั้ย? ส่วนตัวคิดว่าไม่ควร อาจจะเสียกำลังใจคนเก่งๆ ในวงการนี้ แต่ลองดูความเป็นจริงของประเทศเราดู เราไม่ได้เป็นศูนย์รวม Engineer เก่งๆ แบบอเมริกา เราไม่ได้มี Data มหาศาลแบบจีน ยากมากที่เราจะสร้าง AI แข่งกับยักษ์ใหญ่ได้ เราอาจต้องหาตลาดนิชที่ยักษ์ใหญ่ไม่ทำ

เราน่าจะเป็นประเทศผู้ใช้งาน AI แต่ก็อาจต้องปรับกระบวนการ กฎระเบียบ โครงสร้างพื้นฐาน และอีกหลายๆ อย่างเพื่อให้รองรับ AI

เราควรปรับแผนการศึกษาให้เด็กๆ เอาตัวรอดได้ในยุค AI มั้ย? ให้เขาโตขึ้นมีงานที่ปลอดภัยจาก AI ทำ

จะเห็นว่าเป็นเรื่องใหญ่ๆ ทั้งนั้น อย่ารอให้ถึงวันที่คนตกงานกันมากมายแล้วค่อยหาทางแก้กันตอนนั้น

อนาคตอาจจะมีคำว่า AI Transformation คือเอา AI มาใช้ในองค์กร แล้วลดจำนวนพนักงานลง

ถ้าผมมีลูก ผมจะแนะนำให้ลูกเรียนพยาบาลดูแลผู้สูงอายุ เพราะ

1. อาชีพนี้ต้องสื่อสารทางกายภาพกับมนุษย์ พูดคุย สัมผัส ปลอบประโลม ฯลฯ ซึ่ง AI ทำไม่ได้

2. อาชีพนี้ต้องเคลื่อนไหวอย่างอิสระ ไม่มีแบบแผน นุ่มนวล ซึ่งหุ่นยนต์ทำไม่ได้ (อย่าไปนึกภาพหุ่นยนต์ในหนังไซไฟนะ ของจริงทำยาก)

3. คน Gen X กำลังจะเกษียณในอีกไม่กี่ปีข้างหน้า คนรุ่นนี้อายุยืน มีจำนวนมาก มีฐานะ พอแก่ตัวไปก็ต้องการพยาบาลมาดูแล